بهبود خودشناسی طیف گسترده‌ای از تاثیرات مثبت را به همراه دارد؛ که یکی از مهم‌ترین آن‌ها تقویت هوش هیجانی است. اگرچه ایجاد ثبات عاطفی و رسیدن به خودشناسی مسیری آسان نیست و سختی‌های بسیاری دارد اما در این مقاله بازی‌های مختلفی برای یافتن خودآگاهی بیشتر معرفی می‌کنیم تا این روند سرگرم کننده‌تر و جذاب شود.
خودشناسی چیست و چه کاربردی دارد؟
خودشناسی اصطلاحی است که در حوزه‌های مختلف و حتی بین عموم مردم با معانی متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال می‌توان به خودشناسی در عرفان، مذهب، روانشناسی و… اشاره کرد که در این مقاله ما بیشتر از دیدگاه روانشناسی به موضوع نگاه می‌کنیم.
برخی از مزایایی که پس از خودشناسی بدست می‌آورید عبارتند از تصمیم گیری بهتر، زمینه‌سازی برای ایجاد تغییرات، توسعه و رشد فردی، پیشبینی بهتری از رفتارها و شناخت دقیق‌تر از دیگران.
خودشناسی به کمک بازی
«خودشناسی» را می‌توان هنر شناخت نقاط قوت و ضعف دانست؛ اما متاسفانه هیچ راه آسانی برای کشف آن‌ها وجود ندارد جز مواقعی که تحت فشار قرار بگیرید. به همین دلیل بازی‌هایی که معرفی خواهیم کرد در سطح بالایی از درجه دشواری قرار دارند تا مغز شما را درگیر کنند و شرایطی تحت فشار بسازند؛ بدون اینکه عواقب نامطلوبی وجود داشته باشد یا تاثیرات منفی بر روی ذهن و جسم ایجاد کنند.
بازی‌های اتاق فرار برای کمک به خودشناسی
همانطور که اشاره شد بهترین راه برای «خودشناسی» قرار گیری در یک شرایط سخت و پر فشار است تا جایی که از منطقه امن خود هم خارج شوید. بازی‌های «اتاق فرار» (Escape room) نیز دقیقا همچین شرایطی را برای بازیکنان می‌سازند؛ تا در دنیایی متفاوت از واقعیت، به حل معماها و کشف اسراری مرموز و گیج کننده بپردازند اما این تمام ماجرا نیست! چرا که برای موفقیت در این بازی با محدودیت زمانی هم روبرو هستید که در نتیجه گذر از مراحل و موانع، پیدا کردن سرنخ‌ها برای حل معما و رسیدن به پیروزی تمامی بازیکنان را تحت فشار قرار می‌دهد تا از مغز خود کار بکشند!
تنوع گسترده‌ای که در بازی اتاق فرار وجود دارد باعث می‌شود افراد با تمامی سلایق به آن‌ها مراجعه کنند و از یک بازی گروهی چالش برانگیز و جذاب که مزایای بسیاری همچون رشد و توسعه فردی را در پی دارد لذت ببرند. اگر هنوز هم نمی دانید که اتاق فرار یا اسکیپ روم چیه ما در یک مقاله جداگونه به طور کامل اتاق فرار را معرفی کردیم که میتونید از اینجا مطالعه کنید.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
معرفی و تاریخچه مکعب روبیک – پازلی که جهان را فتح کرد
بازی‌های گروهی مشابه مافیا
یکی از محبوبترین بازی‌های گروهی که در دهه‌های اخیر ساخته شده است، بازی «مافیا» یا «گرگینه» است که می‌تواند برای خودشناسی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
بازی مافیا به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود که محبوبترین آن جمع شدن افراد دورهم و بازی به کمک یک مسئول می‌باشد. اما در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیاری برای ساخت شکل زنده‌ای از بازی مافیا صورت گرفته است که از جمله معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به «امانگ اس» (Among us) اشاره کرد. کانال‌های دیسکورد و گروه‌های تلگرام نیز منبع دیگری برای انجام بازی مافیا و گرگینه می‌باشند.
تمامی بازی‌های مافیا یا مشابه آن به شکل تیمی انجام می‌شوند. به طور خلاصه بازی در سیکل‌های شب و روز انجام می‌شود. هنگام شب بازیکنان نقش دار قادر به انجام فعالیت‌هایی هستند که دیگران از آن اطلاعی ندارند و در هنگام روز باید به نظریه پردازی، جلب اعتماد و… با صحبت کردن بپردازند.
در این بازی‌ها اقلیت آگاه (برای مثال گروه مافیا، گرگینه‌ها یا قاتل و…) بر علیه اکثریت ناآگاه (تیم روستاییان، شهر یا بازیکنان معمولی و…) قرار دارند. گروه افراد آگاه بازی هم‌تیمی‌های خود را می‌شناسند و وظیفه آن‌ها به قتل رساندن یا بیرون انداختن تمامی شهروندان می‌باشد. در مقابل نیز گروه ناآگاه باید از طریق رفتارها، اقدامات انجام شده و سخنانی که در طول بازی گفته می‌شوند به قضاوت و پیدا کردن دشمن بپردازند.
در پایان هر روز رای گیری انجام می‌شود و هرگاه شخصی به محاکمه کشیده شود، باید از خود دفاع کند و با جلب اعتماد سایرین خود را به عنوان شهروند در بازی حفظ کند (حتی اگر یک مافیا باشد) چرا که در غیر این صورت حذف خواهد شد. در نهایت تمامی مراحل این بازی پر استرس و با تلاش برای حفظ آرامش پیش می‌رود و فرصت‌های بسیاری نیز برای کشف استعدادها در اختیارتان قرار می‌دهد.
بازی‌های ویدیویی
صنعت گیمینگ یکی از پرطرفدارترین صنایع در بخش سرگرمی و هنر می‌باشد؛ در ادامه به معرفی برخی از بازی‌های ویدئویی می‌پردازیم.
بازی‌های سبک بتل رویال
یکی از سبک‌های بازی‌سازی که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است سبک «بتل رویال» (battle royale) می‌باشد. در نبردهای بتل رویال افراد یا تیم‌ها در منطقه‌ای به صورت دست خالی رها می‌شوند و باید برای زنده ماندن در قدم اول سلاح، سپر و مهمات مورد نیاز خود را پیدا کنند.
در قدم بعدی بازیکنان باید حریف‌ها را پیدا کرده یا برای آن‌ها کمین کنند و تمامی آن‌ها را از بین ببرند. محبوبیت روز افزون این سبک باعث شده است بازی‌های فراوانی همچون «پابجی» (PubG)، «اپکس لجندز» (Apex Legends)، «فورتنایت» (Fortnite) و… در این سبک برای سیستم عامل‌ها و کنسول‌های مختلفی همچون ویندوز، اندروید، پلی‌استیشن، ایکس باکس و غیره ساخته شوند.
حتی بازی‌های قدیمی و پرطرفداری همچون «کانتر» (cs:go) و «کال آفدیوتی» (call of duty) نیز مود بتل رویال و امکان بازی در این سبک را به محصولات خود اضافه کرده‌اند.
در بتل رویال، صحنه‌های اکشن، رقابت زنده با دیگر بازیکنان برای بقاء و شکار همدیگر باعث ایجاد موقعیت‌های بسیار استرس‌آور و سختی می‌شوند. به همین دلیل بازیکنان در خودشناسی نیز بهتر عمل می‌کنند چرا که از عملکرد خود تحت شرایط سخت و فشار آگاه شده، هوش هیجانی خود را افزایش داده و استعدادهای خود را پیدا می‌کنند.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
تاریخچه کامل بازی‌های تخته ای: از ظهور تا تکامل
بازی «آسمان: فرزند روشنایی»
این اثر تنها یک بازی موبایلی معمولی نیست؛ بلکه می‌توان «آسمان: فرزند روشنایی» (Sky: children of the light) را یک اثر هنری کامل دانست. گرافیک بازی با جزئیات بسیاری همراه است که شما را به یاد کنسول‌های گیمینگ حرفه‌ای می‌اندازد و از طرفی بخش داستانی و محتوای بازی نیز مورد توجه افراد بسیاری واقع شده است.
این بازی اندروید سه بعدی، راه و روشی منحصر به فرد در تقویت خود آگاهی دارد و در سبکی ماجراجویانه و کلاسیک ساخته شده است. بازی از هفت مرحله مختلف تشکیل شده است اما فضایی وسیع دارد که می‌توانید به اکتشاف و جمع آوری سکه در آن بپردازید. همچنین داستان بازی و فرو بردن مخاطب به فکر در رابطه با عملکردها باعث افزایش خودآگاهی می‌شود، ذهن را قوی‌تر می‌کند و به بازیکنان اجازه می‌دهد کنترل بهتری بر روی احساسات خود داشته باشد.
جدول، پازل و بازی‌های فکری
امروزه استفاده از گوشی همراه باعث شده است به راحتی بسیاری از امکاناتی را که مد نظر داریم به دست آوریم و از آن‌ها بهره‌مند شویم. خوشبختانه بازی‌های فکری نیز در تعداد بسیاری بالایی راه خود را به تلفن‌های هوشمند باز کرده‌اند که با استفاده از آن‌ها می‌توانید مهارت‌های ذهنی خود را تقویت کنید و درک بهتری از خودتان داشته باشید.
برخی از سرگرمی‌ها و بازی‌های فکری که می‌توانید برای خودشناسی از آن‌ها کمک بگیرید عبارتند از:
بازی ۲۰۴۸
یکی دیگر از بازی‌های محبوبی که با ریاضی سروکار دارد و همچون سودوکو در تفکر تحلیلی، خودشناسی و سلامت مغز شما را یاری می‌کند «۲۰۴۸» نام دارد. اگر تاکنون تجربه‌ی حل این پازل جذاب را بدست نیاوردید، پیشنهاد می‌کنیم حتما آن را امتحان کنید؛ چرا که این پازل ساده تا مدت‌ها شما را شیفته‌ی خود می‌کند.
کل روند بازی در یک جدول ۴×۴ انجام می‌شود؛ که در آن باید اعداد موجود در خانه‌ها را به یکدیگر بچسبانید تا عددی بزرگ‌تر بسازید. این عددها از ۲ به توان ۱ شروع می‌شوند و هر خانه تنها با عدد برابر خود جمع می‌شود. پس می‌توان گفت نحوه‌ی انجام بازی ۲۰۴۸ ساده است، اما با محدود شدن گزینه‌ها، این پازل‌ها به شدت سخت و پیچیده می‌شوند به طوری که در بخش‌های پایانی بسیاری از بازیکنان را گرفتار می‌کنند. اما افرادی که در این مسیر احساسات خود را کنترل و صبر می‌کنند، می‌توانند تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و از تقویت خودشناسی و هوش هیجانی نیز لذت ببرند.
سودوکو
دانشمندان ادعا می‌کنند با حل جدول‌های سودوکو مغز انسان ده‌ها سال جوان‌تر می‌شود. امروزه این سرگرمی محبوبیت زیادی دارد چرا که قدرت تفکر تحلیلی را افزایش می‌دهد، ریاضیات را بهبود می‌بخشد و از همه مهم‌تر در خودشناسی به یاری شما می‌آید. هدف بازی سودوکو اضافه کردن اعداد گمشده به صورت استراتژیک در هر سطر و ستون می‌باشد تا یک سری کامل از اعداد ۱ تا ۹ در تمامی جهت‌ها تشکیل شوند.
اگرچه همچون اتاق فرار، فرصت قرار گرفتن در یک محیط شبیه‌سازی شده و همکاری با دوستان یا بازی گروهی به طور پیش فرض در این بازی‌ها وجود ندارد، اما می‌توانید در زمان‌هایی خاص دوستان و اطرافیان را به چالش دعوت کنید تا برای به پایان رساندن این پازل‌ها رقابت کنید.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
محبوبترین بازی های منطقی از IQ fit تا Escaperoom
بازی‌های استراتژیک
تدوین استراتژی مهم‌ترین مرحله پیش از انجام هرکاری به شمار می‌رود و در واقع تعیین کننده ادامه مسیر و نتیجه است. به همین دلیل بازی‌های استراتژیک بسیاری برای تقویت استراتژی و سرگرمی ایجاد شده‌اند. برای مثال تورنمنت‌های جهانی شطرنج همیشه با جوایز نقدی و تماشاگران بسیاری همراه است؛ اگرچه دلایل بیشتری برای محبوبیت شطرنج و دیگر بازی‌های استراتژیک وجود دارد.
این بازی‌ها به عنوان یک ابزار عالی و قدرتمند برای خودشناسی به کار می‌روند؛ برای مثال اگر به بازیکنان شطرنج دقت کنید متوجه می‌شوید که آرام‌تر و صبورتر از دیگران هستند. آن‌ها اغلب منطقی‌تر هستند، و حتی در زمانی که عوام با احساسات واکنش خود را بروز می‌دهند این بازیکنان شطرنج هستند که خونسردی خود را حفظ می‌کنند. به همین دلیل بازی‌های استراتژیک منبع خوبی برای خودآگاهی و دستیابی به خودشناسی بهتر به شمار می‌روند.
اگر از بازی‌های سنتی لذت نمی‌برید و بیشتر به بازی‌های ویدئویی علاقه‌مند هستید، نگران نباشید. چرا که صدها بازی محبوب جدید و کلاسیک در سبک استراتژیک همچون dota2 و… وجود دارند که در آن‌ها می‌توانید به کمک هم تیمی‌های خود یک استراتژی قوی ارائه کرده و به نبرد بروید!
نرم افزارهای آموزش مدیتیشن
اگرچه مدیتیشن را نمی‌توان یک بازی حساب کرد؛ اما راه‌های بسیاری برای جذاب کردن مدیتیشن در حد یک بازی وجود دارد. برای مثال شما می‌توانید از نرم افزارهای بسیاری همچون Calm استفاده کنید که هیچ مکانیک یا شخصیتی در آن وجود ندارد؛ بلکه تنها هدف آن آرامش بخشیدن به فرد می‌باشد. به همین دلیل تمرین‌های تنفسی و تصاویری زیبا از بهترین مکان‌ها تنها چیزهایی است که در خود جای داده است. علاوه بر این روش‌های بسیاری (از دراز کشیدن، نشستن و تمرین‌های تنفسی گرفته تا پیاده روی، خوردن قهوه، شکلات و…) برای انجام مدیتیشن وجود دارند که می‌توانید راهی مناسب و لذت بخش را برای خود انتخاب کنید.
سخن پایانی
اگر به هر یک از کتاب‌های دینی، روانشناسی، راز و رمزهای موفقیت و… نگاهی بی‌اندازید متوجه خواهید شد که «خودشناسی» اولین گام برای موفقیت است. تا زمانی که خودتان را نشناسید و از ویژگی‌های خود مطلع نشوید، نمی‌توانید آن‌ها را تغییر داده، پیشرفت کنید یا حتی از دیگران بخواهید که شما را درک کنند.
در این مقاله به معرفیب یش از ۷ بازی جذاب و هیجان انگیز برای خودشناسی پرداختیم که به شکل‌های گروهی و انفرادی قابل اجرا هستند. مسیر خودشناسی آسان نیست اما به لطف صنعت سرگرمی می‌تواند جذاب‌تر شود.
در صورتی که می‌خواهید بیشترین حد هیجان را تجربه کنید، حتما به شرکت در «اتاق فرار» یک شانس بدهید! چرا که برای خودشناسی، استعدادیابی و بهبود مهارت‌های بسیاری موثر واقع می‌شود. برای اطلاعات بیشترمی‌توانید مقاله «تیم‌سازی با اتاق فرار» را هم مطالعه کنید.
