در زندگی لحظه‌های سختی وجود دارند که باعث می‌شوند احساس پوچی، نه تنها در قشری خاص بلکه در کل جامعه رشد کند. در چنین شرایطی همه چیز بهم میریزد و ممکن است اقدامات احمقانه یا خطرناک بسیاری هم رخ دهند. داستان انیمه دفترچه مرگ (Death Note) نیز بر اساس همین ایده نگاشته شده که در ادامه به معرفی و بررسی تکمیلی آن می‌پردازیم.
معرفی انیمه دفترچه مرگ
سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ دوران خوبی برای مجله‌ی «هفته‌نامه شونن جامپ» (Weekly Shōnen Jump) و انتشارات «شوئیشا» (Shueisha) بودند چراکه طی آن سال‌ها بیش از ۲۶.۵ ملیون نسخه از مجموعه‌ی مانگا Death note را به فروش رساندند. به همین ترتیب، دفترچه‌ی مرگ تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین مانگاهای این مجله شد.
نویسندگی این مجموعه به عهده‌ی «تسوگومی اوبا» (Tsugumi Ohba) بوده که داستانی مرموز، کارآگاهی و فانتزی خلق کرده و طراحی آن را «تاکشی اوباتا» (Takeshi Obata) انجام داده است. سپس در سال ۲۰۰۶ استودیو «مدهاوس» (MADHOUSE) با کارگردانی «تتسورو آراکی» (Tetsuro Araki) به ساخت یک مجموعه تلوزیونی ۳۷ قسمتی پرداختند که از شبکه‌ی نیپون تلویژن پخش شد. فضای این انیمه‌ی سریالی دارک و تیره می‌باشد؛ به طوری که پوچی، دنیای انسان‌ها و فرا انسان‌ها را فتح کرده اما در این میان افراد جاه طلبی تصمیم می‌گیرند روند دنیا را تغییر دهند.
موسیقی متن انیمه Death Note
آهنگ تیتراژ انیمه‌ی دفترچه مرگ برای قسمت‌های ۱ تا ۱۹: «the WORLD by Nightmare» و موزیک ابتدایی قسمت‌های ۲۰ تا ۳۷ دوم نیز: «What’s up, people?! By Maximum the Hormone» می‌باشند.
آهنگ‌های تیتراژ پایانی نیز عبارتند از:
• قسمت‌های ۱ تا ۱۹ و اپیزود ویژه: «Alumina by Nightmare»
• تیتراژ پایانی قسمت‌های ۲۰ تا ۳۶: «Zetsubō Billy by Maximum the Hormone»
• ترانه‌ی آخر قسمت ۳۷: «Coda ~ Death Note by Yoshihisa Hirano»
معرفی شخصیت‌های اصلی سریال Death Note
برای اینکه در ادامه درک بهتری از داستان و محتوای این انیمه داشته باشید، معرفی مختصری از شخصیت‌های اصلی آن برای شما آماده کرده‌ایم:
• لایتیاگامی
لایت شخصیت اصلی در این انیمه، پسر ۱۷ ساله‌ی باهوش و مغروری‌ست که برای اولین بار به طور اتفاقی دفترچه مرگ را پیدا کرده و از آن برای مجازات مجرمین استفاده می‌کند. در این مسیر مردم به او لقب «کیرا» می‌دهند و بسیاری او را تحسین می‌کنند درحالی که او در راه پاک کردن دنیا از پلیدی، ساختن آرمانشهر و حکم رانی بر دنیای جدید، دست به جنایت‌های بسیاری می‌زند و خود را عضوی از خدایان می‌داند.
• ریوک
یکی از خدایان مرگ یا شینیگامی‌ها که به دلیل خستگی و یکنواختی دنیای خود، با انداختن دفترچه‌اش در زمین، سرگرمی جدیدی برای خود می‌سازد. ریوک بدون جانب داری، تنها به عنوان تماشاچی به قضیه نگاه می‌کند و سعی دارد از کمک به لایت اجتناب کند. اما علاقه‌ی شدید ریوک به سیب باعث می‌شود در زمان‌هایی برخی کارها را به عنوان معامله در ازای دریافت سیب برای یاگامی لایت انجام دهد.
• ال (L)
ال برترین کارآگاه جهان می‌باشد که تصمیم دارد کیرا را دستگیر کند. او فردی شلخته، بیخیال و متفاوت در نوع نشستن، لباس پوشیدن، غذا خوردن و… با دیگر شخصیت‌ها می‌باشد. در چند اپیزود اول، اقدامات ال هر مخاطبی را حیرت زده خواهد کرد.
ال شخصیتی مرموز و متفاوت که به عنوان باهوش‌ترین کارآگاه جهان شناخته می‌شود
• آمانه میسا
دختر نوجوان و یک مدل معروف در ژاپن می‌باشد که علاقه‌ی شدیدی به کیرا دارد؛ چراکه قاتل خانواده‌ی او توسط کیرا مجازات شده و احساس عدالت را در آمانه زنده کرده است. از این رو پس از پیدا کردن دفترچه‌ی مرگ، او به تقلید از کیرای اصلی می‌پردازد و تحت هر شرایطی سعی دارد یاگامی لایت را راضی نگه دارد.
• رم
شینیگامی دومی که به زمین آمده تا دفترچه‌ی خود را در اختیار آمانه میسا قرار دهد. رم اطلاعات بسیاری راجع به خدایان مرگ دارد اما با این حال به دلایلی بر خلاف آن‌ها عمل می‌کند.
• ان (N) یا نیئر
کارآگاهی با استعداد و از نزدیکان ال، که در اواخر سریال برای دستگیری کیرا اقدام می‌کند.
داستان سریال دفترچه مرگ
داستان انیمه دفترچه مرگ در رابطه با زندگی «لایتیاگامی»، نوجوان خام اما باهوشی‌ست که از زندگی خود خسته شده و می‌خواهد دنیا را تغییر دهد. در یک روز کسل کننده، افتادن دفترچه‌ای در حیاط مدرسه نظر لایت را جلب می‌کند و به سراغ آن می‌رود. این دفتر مرموز در واقع متعلق به یک «شینیگامی» (خدایان مرگ در فرهنگ ژاپن که با نوشتن اسم انسان‌ها در دفترچه‌ی خود، جان آن‌ها را می‌گیرند) به نام ریوک می‌باشد که از کسالت و پوچی دنیای خود خسته شده و حال اتفاقی نادر را رقم زده است.
ریوک هنگام انداختن دفترچه، قوانینی هم مرتبط با طرز استفاده از آن به زبان انگلیسی نوشته چراکه معتقد است انگلیسی پر استفاده‌ترین زبان بشری می‌باشد. این قوانین شامل این موارد هستند:
۱. انسان‌هایی که نام‌شان در این دفترچه نوشته شود، قطعا می‌میرند.
۲. این دفترچه هیچ تاثیری ندارد؛ مگر اینکه نویسنده چهره‌ی فرد مورد نظر را به خوبی بشناسد و در ذهنش تصور کند. بنابراین انسان‌هایی با اسم مشترک نمی‌میرند.
۳. اگر علت مرگ در ۴۰ ثانیه پس از نوشتن اسم فرد در دفترچه نوشته شود، شخص به همان دلیلی می‌میرد. در غیر این صورت او بر اثر یک حمله‌ی قلبی خواهد مرد.
پس از نوشتن علت مرگ، جزئیات آن نیز باید در عرض ۴۰۰ ثانیه (یا ۶ دقیقه و ۴۰ ثانیه) نوشته شوند.
ظاهرا به ندرت یک دفتر مرگ به دست انسان‌ها رسیده و حتی در این صورت نیز افراد به صورت گسترده از آن استفاده نکرده‌اند اما ماجرا برای لایتیاگامی متفاوت است. او که از ظلم و ستم دنیای پیرامون بیزار شده، تصمیم می‌گیرد با کشتن و مجازات مجرمین، جهانی خالی از ظلم و ستم بسازد. در همین زمان پلیس نیز به مرگ پی در پی خلافکارها مشکوک می‌شود؛ آن‌ها به دنبال این قاتل زنجیره‌ای که به «کیرا» معروف شده می‌گردند و بدین منظور از یک کارآگاه خصوصی باهوش به نام «ال» (L) کمک می‌گیرند.
اگرچه لایتیا همان کیرا به دلیل موقعیت شغلی پدرش (رئیس پلیس) بسیار زیرکانه و دقیق عمل می‌کند اما ال با استفاده از کوچک‌ترین جزئیات، سرنخ‌ها و تکنیک‌های غافلگیرکننده، محل زندگی قاتل را پیدا می‌کند. از این لحظه، سرالا وارد فاز کارآگاهی و رقابتی می‌شود که در آن دو طرف همچون بازیکنان شطرنج با استراتژی‌های مهیجی به سراغ هم می‌روند. ال تجربه‌ی بالایی دارد و بر اساس دانسته‌های خود به چند نفر و مخصوصا لایت یاگامی شک می‌کند.
لایتیاگامی تصمیم می‌گیرد به گروه تحقیقات بپیوندد تا بی‌گناهی خود را ثابت کند و در همین زمان آمانه میسا، دفترچه‌ای دیگر را به دست می‌اورد و پیرو راه کیرا می‌شود. این اتفاق و اقدامات پر ریسک کیرای دوم، نقشه‌های لایت را در خطر می‌اندازد و در نهایت او را مجبور می‌کند به خواسته‌های آمانه تن دهد. اگرچه در ظاهر داستان بسیار پیچیده و تیره به نظر می‌رسد اما در حقیقت ضعف‌هایی نیز در آن وجود دارد که باعث می‌شود اثر بخشی آن تضعیف شده یا به عنوان یک اثر روانشناختی قوی مورد توجه قرار نگیرد.
نقاط قوت داستان این انیمه در رقابت‌ها، پارادوکس‌ها و غیر قابل پیشبینی بودن شخصیت‌هاست اما در عین حال شخصیت پردازی‌های سطحی و تک بُعدی باعث انتقادهای بسیاری نسبت به آن شده است. برای مثال کارآگاه ال یا کیرا تنها بر پایه افکار و منطق خود پیش می‌روند و هیچگونه احساساتی بروز نمی‌دهند و در نقطه مقابل شخصیت‌های بسیاری همچون آمانه میسا بدون ثانیه‌ای فکر و تنها با تکیه بر احساسات عمل می‌کنند؛ و در نهایت چنین موضوعی باورپذیری داستان و شخصیت‌ها را دشوارتر می‌کند. همچنین اطلاعات زیادی درباره شخصیت‌ها، پیشینه‌ی آن‌ها یا دلایلی که به چنین فردی تبدیل شده‌اند وجود ندارد.
دفترچه مرگ به دلیل نگاه از دید شخصیت منفی یا ضد قهرمان در انیمه‌های ژاپنی اثری متمایز به شمار می‌رود و ایده‌های قوی موجود در Death Note ارزش یک بار تماشا را دارد. چراکه احتمالا تکنیک‌های جالبی در رابطه با حل معماها برای مخاطبان اتاق فرار داشته باشد یا به عنوان الهام بخش مدیران و طراحان اسکیپ روم برای خلق یک بازی هیجان‌انگیز و جدید عمل کنند.
جوایز دفترچه‌ی مرگ
این اثر توانست در ششمین مراسم Tokyo Anime Awards در سال ۲۰۰۷، همراه با «کد گیاس» (Code Geass) و «رویاهای هاروهی سوزومیا» (The Melancholy of Haruhi Suzumiya) برنده‌ی جایزه بهترین مجموعه‌ی تلوزیونی شود.
علاوه بر این، در نمایشگاه کتاب فرانکفورت در سال ۲۰۰۷، مجموعه‌ی مانگای دفترچه مرگ برنده جایزه‌ی «زوندرمان» (Sondermann) در بخش بهترین مانگای بین المللی شد؛ جالب است بدانید این جایزه به محبوب‌ترین آثار از نگاه مردم اهدا می‌شود.
